Co może sprawdzić detektyw? Usługi detektywistyczne z roku na rok stają się coraz bardziej popularne. Z agencji detektywistycznych najczęściej korzysta się w celu zdobycia dowodów w różnego typu postępowaniach sądowych, jak rozwodowych, karnych, cywilnych, spadkowych czy gospodarczych. Niekiedy osoby prywatne wynajmują detektywa aby odnaleźć zaginioną osobę lub rozwiązać jakąś tajemnicę. Pracę detektywa często porównuje się z tą, przedstawiana w paradokumentach czy filmach. Prawda o pracy tej grupy zawodowej jest znacznie inna. Zgodnie z prawem obowiązującym w Polsce, biuro detektywistyczne bardzo nieliczne prawa i sposoby, aby gromadzić potrzebne informacje. Co może sprawdzić detektyw? Na czym polega jego praca?
Kto może zostać detektywem?
Nie każdy może zostać detektywem. Decydują o tym ściśle określone przez kodeks cywilny warunki. Osoba, która planuje założyć biuro detektywistyczne musi spełniać kilka kryteriów. Ubiegając się o licencję detektywistyczną należy:
- ukończyć 21 rok życia oraz posiadać co najmniej średnie wykształcenie,
- posiadać obywatelstwo polskie lub obywatelstwo kraju należącego do Unii Europejskiej,
- posiadać zdolność do wykonywania czynności cywilno-prawnych,
- posiadać status osoby niekaranej oraz nie być osobą, przeciwko której toczy się czynny proces w sprawie o popełnienie przestępstwa,
- nie posiadać dyscyplinarnego zwolnienia z różnych organów bezpieczeństwa, jak Policja, ABW czy Straż Graniczna,
- posiadać poświadczoną, pozytywną, pisemną opinię komendanta Policji z rejonu zamieszkania,
- posiadać orzeczenie lekarskie, które mówi o odpowiednich predyspozycjach psychicznych do wykonywania zawodu,
- odbyć szkolenie, który dotyczy różnych zagadnień, jak ochrona danych osobowych, obowiązków i praw detektywa oraz zasad świadczenia takich usług.
Jakie uprawnienia posiada detektyw – co może sprawdzić?
Biuro detektywistyczne, zgodnie z obowiązującym prawem, może prowadzić działania mające na celu pozyskiwanie, przetwarzanie oraz przekazywanie zgromadzonych informacji o osobach czy zdarzeniach, których dotyczy sprawa. Podstawą do rozpoczęcia pracy jest zawiązanie umowy z osobą zlecającą obserwację. Działanie detektywa opiera się głównie na obserwacji i ewentualnym pozyskiwaniu danych z różnych źródeł. Praca nie może przybierać formy, która jest zarezerwowana wyłącznie dla organów państwowych, czyli policji i innych instytucji.
Detektyw, w świetle prawa, dzięki posiadanej licencji ma prawo obserwować osobę w miejscu publicznym i tylko tam ma prawo do dokumentowania jej wizerunku. Wtargnięcie do prywatnego mieszkania, zakładanie podsłuchów czy urządzeń GPS jest niedozwolone i niezgodne z prawem.
Jakie sprawy może prowadzić detektyw?
- dotyczące powiązań między między osobami,
- dotyczące spraw gospodarczych, jak zdolność finansowa (alimenty), wiarygodność potencjalnego kontrahenta, czy informacje dotyczące spraw spadkowych,
- dotyczące konkurencji między firmami, takich jak przywłaszczenie nazwy bądź znaków towarowych lub nieuczciwych działań na szkodę firmy,
- prześwietlanie spraw dotyczących wniosków o wypłacenie odszkodowania za szkodę, które zgłaszane są do zakładów ubezpieczeń,
- dotyczące poszukiwania zaginionych osób lub też własności przedmiotowej,
- dotyczących gromadzenia informacji w procesach karnych.
Obowiązki rzetelnej agencji detektywistycznej
Dobry i uczciwy detektyw, który posiada licencję, podczas wykonywania czynności powinien kierować się etyką swojego zawodu oraz interesem klienta. Wszelkie działania, jakie podejmuje powinna charakteryzować rzetelność i staranność. Najważniejsze jest przestrzeganie przez niego prawa i zasad, jakie są nałożone zgodnie z kodeksem cywilnym. Jeśli klient wymusza na nim wykonanie jakichkolwiek działań, które naruszałyby możliwy zakres pracy detektywa, zobowiązany jest odmówić podjęcia takich czynności.
Zakazane dla pracy detektywa jest naruszanie wolności i praw osoby, w sprawie której toczy się śledztwo. Dodatkowo detektyw nie może stosować żadnych technologicznych gadżetów do gromadzenia i przetwarzania danych. Polskie prawo nie reguluje rodzaju spraw, które można powierzyć pracy detektywa, natomiast określa jakie metody są zakazane. Detektyw, wraz z uzyskaniem uprawnienia jest zobligowany do zachowania tajemnicy, która dotyczy rodzaju prowadzenia sprawy, źródeł pozyskiwania informacji, a także wszelkich okoliczności, o których dowiedział się podczas gromadzenia danych.
Po zakończeniu prowadzonej sprawy, detektyw szczegółowo prezentuje kontrahentowi wyniki śledztwa i omawia każdy dzień pracy krok po kroku. Dodatkowo sporządza pisemny raport, w którym opisany zostaje stan faktyczny, okres prowadzenia działań, a także wykonane czynności w celu zdobycia informacji.
Praca detektywa nie jest prosta. Wymaga sporej dozy cierpliwości oraz dostępu do szybkiego i sprawdzonego źródła pozyskiwania informacji. Wymaga zachowania stałej anonimowości i nie zwracania na siebie uwagi w tłumie. Dużą przeszkodą są prawa, jakie posiadają agencje detektywistyczne. Mimo to biura są skuteczne w swoich działaniach i z chęcią podejmują się nawet najtrudniejszych zleceń.
